fbpx

Zabytki architektury w gminie Jabłonna

Zespół pałacowo-parkowy w Jabłonnie, położony przy ulicy Modlińskiej, powstał w latach 1774-1784 dla biskupa Michała Poniatowskiego, brata króla Stanisława Augusta. Pałac w stylu barokowo-klasycystycznym zaprojektował Dominik Merlini, a park angielski oraz budowle parkowe są dziełem Szymona Bogumiła Zugi. Kompleks pałacowy składa się trzech budynków: usytuowanego centralnie parterowego obiektu oraz dwóch bocznych dwupiętrowych pawilonów. W głównym budynku jest owalna sala balowa. Po jej obu stronach znajdują się dwie inne sale, a w skrajnych częściach budynku zlokalizowano pomieszczenia mieszkalne. W parku wzniesiono kilka budowli, z których do dziś przetrwały grota, oranżeria, pawilon chiński i łuk tryumfalny. Wozownie i stajnie pałacowe zaprojektował Henryk Marconi. Reprezentacyjna brama wjazdowa ma wbudowane dwie granitowe kolumny z zamku krzyżackiego w Malborku. W pałacu i na przynależnym mu terenie kwitnie życie kulturalne i artystyczne. Na stałe do kalendarza odbywających się tu wydarzeń wpisały się koncerty muzyki klasycznej, wystawy malarstwa, rzeźby i grafiki oraz imprezy plenerowe – Święto Gminy Jabłonna, Festiwal Nauki oraz kino letnie. Park jest otwarty dla zwiedzających i stał się ulubionym miejscem spacerów mieszkańców i turystów.

Budynek poczty w Jabłonnie przy ulicy Modlińskiej został zbudowany w latach 1830-1835 jako typowy zajazd pocztowy na Trakcie Kowieńskim (Warszawa-Kowno). Przygotowania do budowy sięgają lat 20. XIX w., a sama budowa miała krótką przerwę w czasie powstania listopadowego. Budynkowi towarzyszyła oficyna zachodnia. Pod koniec XIX w. dobudowano oficynę wschodnią (obecnie nie istnieje). Wyremontowany budynek nadal mieści placówkę pocztową.

fot. Daniel Katkowski

Urząd Gminy w Jabłonnie mieści się w budynku piętrowej karczmy znajdującej się przy ulicy Modlińskiej. Karczma z zajazdem i kuźnią została wybudowana ok. 1834 roku. Budynek został zniszczony w 1944 roku i w latach 1953-1954 odbudowany według projektu Romana Ostapowicza i Haliny Trojanowskiej. Obiekt ma kształt litery T, skrzydła dwutraktowe i regularny układ pomieszczeń. Na każdym skrzydle znajdują się naczółkowe dachy dwuspadowe. Elewacja posiada regularnie rozmieszczone okna, a kondygnacje rozdzielono profilowanym gzymsem pokrytym dachówkami.

Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Jabłonnie znajduje się przy ul. Modlińskiej. Powstał w latach 20. i 30. XX w. (rozpoczęcie budowy nastąpiło w 1921 roku) z przeznaczeniem dla mieszkańców Jabłonny i rozwijającego się Legionowa. Ziemię pod budowę świątyni podarował hrabia Maurycy Potocki, a budowlę zaprojektował Józef Sendyński. Kościół został przez Niemców całkowicie zniszczony w 1944 roku. Odbudowano go w latach 1948-1954 według projektu Zbigniewa Chwaliboga i Stefana Gierycha. Trójnawowa świątynia powstała na planie czworokąta z wysuniętą wielokątną apsydą i dzwonnicą. Główną nawę kościoła przykryto dachem czterospadowym. Elewacja wejściowa jest trójosiowa, a nawy boczne wyraźnie niższe od głównej.

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chotomowie (gm. Jabłonna) przy ulicy Partyzantów zbudowano w latach 1861-1863 w stylu neogotyku angielskiego. Został zaprojektowany przez Franciszka Marię Lanciego, a jego fundatorem był hrabia Maurycy Potocki. Pierwotnie świątynia posiadała niewielkie wieżyczki i bogaty wystrój wnętrza – polichromię, piękne oświetlenie i kunsztowną stolarkę.  Z czasów budowy kościoła pochodzi plebania. W wyniku działań wojennych, w 1944 roku kościół został częściowo zburzony. Uszkodzona została ściana wschodnia, zapadł się dach i sklepienie. Z wystroju wnętrza ocalały dwa ołtarze, konfesjonał, fotel dla celebransa i część kandelabrów. Po wojnie świątynia została odbudowana.

fot. UG Jabłonna